ผานไถโบราณอายุนับร้อยปี

            ของเก่า ของโบราณ ของสะสม ผานไถโบราณ ทำจากเหล็กหล่อผสมแร่พลวง ที่เรียกว่า”ขาง” (ดูความหมายของคำว่า”ขาง”ด้านล่าง)

           ผานไถโบราณในหมวดหมู่นี้ เป็นผานไถโบราณที่เก็บสะสมมาหลายสิบปี คาดว่าอายุนับร้อยปี สภาพเดิมๆและชำรุดจากการใช้งานไถนามาอย่างโชกโชน บางชิ้นยังมีเศษดินของเดิมติดอยู่ ท่านที่กำลังมองหาผานไถโบราณเก่าๆ(จริงๆ)และสภาพเดิมๆไม่ควรพลาดผานไถในหมวดหมู่นี้ครับ

         ผาลไถนา(บางคนสะกดว่า ผานไถ) ซึ่งเป็นอุปกรณ์ทำนาในสมัยยังใช้วัวควายไถนามีคันไถทำด้วยไม้เอาหัวไถเป็นเหล็กเหมือนในรูปใส่หัวไม้ด้านติดดินให้วัวควายลากกดหัวไถให้จมดินแล้วคอยขยับให้ดินพลิกหงายขึ้นเรียกไถแปร

         “ มีคติความเชื่อมาแต่โบราณและปัจจุบันนี้ก็ยังเชื่อกันอยู่ คือ ผานไถนี้ผีกลัวมาก แค่เอาน้ำล้างหัวไถไปพรมคนผีเข้าก็ออกแล้ว ยังเชื่อว่าผานไถทำอะไรก็ผ่านโดยสะดวกตามต้องการ พลิกร้ายกลายเป็นดีด้วย แช่โอ่งน้ำไว้กินอาบใครทำคุณมาผ่านพ้นไม่ต้องตัวครับ

         นอกจากนี้ยังมีคติความเชื่อด้วยว่า  จะให้คุณ เกี่ยวกับคนทำงาน การเรียน จะเจริญ รุ่งเรือง การเรียน ก็จะผ่าน(ผาน) และที่เชื่อกันมากที่สุด คือ จะกลับร้ายกลายเป็นดี ดั่งเหมือนกับผานไถ ที่กลับหน้าดิน ในการทำนา”

        คำว่า “ขาง” เป็น โลหะเหล็กผสมพลวงที่นำไปหล่อเป็นใบขาง(ผาลไถ สำหรับใช้ไถนา ขนาดประมาณ ๘ *๖ นิ้ว ปลายแหลม) เนื่องจากขางเป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการไถนาที่ใช้กันมาตั้งแต่สมัยโบราณ เชื่อกันว่ามีความขลังและศักดิ์สิทธิ์ เพราะสามารถไถนาปลูกข้าวเลี้ยงคนทั้งโลกได้ อีกทั้งมีคุณสมบัติไม่เป็นสนิมง่ายและในตัวขางมีแร่ธาตุบางชนิดที่เป็นตัวยาสามรถใช้รักษาโรคได้ ในสมัยก่อนหากเด็กมีอาการเจ็บปากเจ็บลิ้น จะนำขางที่เผาแล้วไปแช่น้ำให้เด็กดื่ม ทำให้อาการเจ็บป่วยนั้นหายได้ หมอเมืองบางคนเชื่อว่า ความร้อนจากขางจะทะลุทะลวงเข้าไปในร่างกายผู้ป่วยได้ลึกกว่าการใช้โลหะอย่างอื่น