เหรียญช้างเมืองไทย เหรียญไทยอันดับแรก
ในราวปี พ.ศ.2373 ในหลวงรัชกาลที่3 มีพระราชดำรัสสั่ง เจ้าพญาพระคลัง (ดิศ บุนนาค) เสนาบดีที่จตุสดมภ์กรมพระคลัง (กรมท่า) ให้คิดแบบตัวอย่าง เบี้ยทองแดง ส่งไปทำที่ เมืองวิลาด (ประเทศอังกฤษ)
แบบเบี้ยตัวอย่างที่ร่างออกมา มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 2.2 เซนติเมตร และหนา 0.15 เซนติเมตร ขอบเรียบไม่มีเฟือง ด้านหน้ามีข้อความว่า "เมืองไทย" อยู่ตรงกลาง ด้านบนและเบื้องล่าง เป็น รูปพระอาทิตย์เปล่งรัศมี16แฉก แห่งละดวง
ด้านหลัง เป็น รูปดอกบัวบานหนึ่งดอกอยู่เหนือใบบัว ใต้ใบบัวมีข้อความ ๑๑๙๗ (หมายถึงปีจุลศักราช ๑๑๙๗ ตรงกับปี พ.ศ.2378 หรือปี ค.ศ.1835) ถ้านับถึงปี พ.ศ.2560 เหรียญนี้มีอายุถึง 187ปี
ด้านหลัง แบบที่สอง เป็น รูปช้างยืนแท่น ใต้แท่นมีข้อความว่า ๑๑๙๗ หลังออกแบบเสร็จ เจ้าพระยาพระคลัง ได้เรียกให้นายหันแตร (นายฮันเตอร์) เจ้าของห้างอังกฤษ ทำเหรียญตัวอย่าง (เบี้ยทองแดง) มาจำนวนอย่างละ 500 เหรียญ
เมื่อเหรียญเข้ามาแล้ว ในหลวงรัชกาลที่3 ไม่ทรงโปรด จึงยังคงใช้หอยเบี้ยเป็นเงินปลีกต่อไป จนในปี พ.ศ.2393 (อีก15ปีต่อมา) ในหลวงรัชกาลที่3 ทรงดำริที่จะสร้างเบี้ยทองแดงอีกครั้ง โดยให้มีรูปตราพระมหาปราสาท แบบเดียวกับเงินพดด้วงที่ใช้ แต่ยังมิได้ทันสั่งพระองค์ก็ทรงเสด็จสวรรคตไปเสียก่อน
เหรียญที่เห็น เป็นเหรียญเบี้ยเงิน ตราช้างเมืองไทย ที่นับแต่ในอดีตจนถึงปัจจุบันนั้น มีพบให้เห็นภาพเพียงเหรียญเดียวเท่านั้น จึงนับว่าเป็น หนึ่งใน "เหรียญระดับตำนาน" ที่ Siamcoin ขอบันทึกเอาไว้ ให้ทุกๆท่านได้ชม ผมได้มีโอกาสชมเหรียญนี้ หนึ่งครั้งเมื่อนานมาแล้ว
นับเป็นเหรียญที่สวยงามมากๆ และยังเป็นเหรียญเนื้อเงินอีกด้วย ขอบคุณภาพจาก คุณอดุลย์ (เฮียไจ้) และข้อมูลจาก หนังสือรวมบทความทางวิชาการ ของสมาคมเหรียญกษาปณ์แห่งประเทศไทย
siamcoin.com